SIKUKUU YA MAPINDUZI

Mapinduziya Zanzibar yalitokea mwaka 1964 ilikumuondoa madarakani Sultani wa Zanzibar na serikali yake,iliyoundwa hasa na Waarabu, na hatimaye kuweka uongozi mikononimwa Waafrika, ambao ndio wengi visiwani humo(230,000 hivi), kwenye bahari ya Hindi, karibu na pwani ya Tanganyika.

Usultani waZanzibar ulikuwaumepewa na Uingereza uhuru wakemwaka 1963. Kabla ya hapo, Waarabu walikuwa wamefaulukudumisha katika mfululizo wa chaguzi utawala waliokuwanao tangu zamani za Zanzibar kuwa chini ya Usultani wa Omani.

Chama cha Afro-ShiraziParty (ASP),kilichowakilisha hasa Waafrika, kilipoona kwamba bungeni kinaviti vichache ingawa kilipata 54% za kura katikauchaguzi wa Julai 1963, kilipatana na chama cha mrengo wa kushoto Umma Party.

Tarehe12 Januari 1964 asubuhi na mapema, mwanachama wa ASP John Okello (1937-1971 ?)kutoka Uganda aliongozawanamapinduzi 600–800 wa kisiwa kikuucha Unguja kushinda polisi wanchi na kuteka silaha zao.Halafu walielekea Zanzibar Town walipompinduaSultani Jamshid bin Abdullah na serikali yake. Waliokufa katikamapigano wamekadiriwa kuwa 80 hivi tu.

Kumbeyalifuata kwa siku kadhaa (labda hadi tarehe 20 Januari) maangamizi yakimbari dhidi yawakazi wenye asili ya Kiarabu (waliokuwa 50,000 hivi) na ya Asia Kusini (waliokuwa 20,000 hivi); hakuna hakikakuhusu idadi yawaliouawa: makadirio yanataja kuanzia mia kadhaahadi 20,000.

Kiongoziwa ASP Abeid Karume, asiyekuwa na msimamo mkali akawa rais wakwanza wa nchi, na wanachama wa Umma party walipewa nafasi serikalini. KufikiaMachi Okello alikuwa ameshawekwa pembeni na kufikia Aprili kikosi chakekimeshanyang'anywa silaha^[1].

Mwelekeowa Kikomunisti wa baadhi katika serikali mpyauliogopesha nchi za Magharibi. Kwa kuwa Zanzibar ilikuwachini ya athari ya Uingereza, serikali yake iliandaa mipango kadhaa. Hatahivyo, hofu ya kuundwa serikali ya Kikomunisti haikutimia kamwe, na kwa kuwawananchi wa Uingereza na Marekani waliwezakuhama bila shida, mipango hiyo haikutekelezwa.

Wakatihuo nchi za Kikomunisti za China, UjerumaniMashariki na Umoja waKisovyeti zilianzishamahusiano ya kirafiki na serikali mpya ya Zanzibar kwa kuitambua rasmi na kwakutuma washauri.

Karumealifanikisha majadiliano ya kuunganisha Zanzibar na Tanganyika ili kuundahatimaye muungano wa Tanzania; vyombo vya habari vilitafsiri muungano huo kuwa juhudiza kuzuia Ukomunisti kugeuza Zanzibar.

Mapinduziyalikomesha miaka 200 ya utawala wa Waarabu Zanzibar, na yanaadhimishwa kilamwaka kama sikukuu ya taifa zima la Tanzania.